Frank Terstappen

Ze zijn: groot, hebben een lange nek en staan hoog op de poten. Adulte zijn grijs met een zwartwit koppatroon en een kale rode vlek op het achterhoofd. Juveniele hebben een egaal geelbruine kop en kortere staartveren. In het overwinteringsgebied voeden kraanvogels zich vooral met plantaardig materiaal, zoals mais, graan, aardappels en eikels. Ze broeden in open hoogvenen of moerassen waar ze, vooral de jongen, veel insecten eten en ander dierlijk materiaal.

Vanaf 2001 broeden er Kraanvogels in ons land. Het aantal broedparen is nog klein maar groeit langzaam. ( uit betrouwbare bron heb ik vernomen dat er afgelopen jaar 6 jonge zijn uitgevlogen) De meeste broedgevallen vonden plaats in het Fochteloërveen, waar in sommige jaren enkele paren nestelen. Ook in het Dwingelderveld is verschillende malen gebroed. De vestiging in Nederland valt samen met een sterke groei van de Duitse broedpopulatie, die zich in westelijke richting uitbreidt.

Kraanvogels worden vooral in de trektijd gezien. Ten oosten van de lijn Enschede-Eindhoven is het een normale doortrekker, ten westen daarvan aanmerkelijk schaarser. Betrekkelijk weinig Kraanvogels komen aan de grond, het meest nog in en rond hoogveengebieden waaronder de Peel en de Hammert. De voorjaarstrek valt tussen eind februari en eind maart, met begin maart soms massale doorkomst. De najaarstrek loopt van half oktober tot in december; massale trek blijft het ene jaar uit maar kan het andere jaar in november of zelfs begin december plaatsvinden. Of er boven ons land veel trek is, hangt in voor- en najaar af van de weersituatie: krachtige (zuid)oostenwinden tijdens de trek leveren sowieso meer Kraanvogels op. Ik vind de vogeltrek fascinerend zeker die grote kraanvogels zo massaal, individueel maar ook samenwerkend en dan dat geluid... Een groep doortrekkende Kraanvogels wordt vaak aangekondigd door de verdragende trompetterende roepen ‘krroe, krroe of krruie krroe’... Hoewel ze net als roofvogels, ook wel gebruikmaken van de thermiek, vliegen ze meestal in de V-formatie zoals we die kennen van ganzen en ze trekken ook s’ nachts. Zweden heeft de grootste broeddichtheid van kraanvogels in Europa. De trekroute is in grote lijnen: Vanuit Scandinavie , naar Zuid Zweden, Rugen in Noord-Duitsland, van daaruit trekt een gedeelte door richting Frankrijk, maar ook een groep gaat via west –Duitsland en maakt gebruik van het Mohr gebied tussen Vechta en Diepholz. Om vandaar dan bij gunstige omstandigheden door te vliegen via Frankrijk, Lac du Der de Chanteqock, naar noord Spanje waar ze net over de Pyreneeën nog even rusten om dan naar hun tijdelijke eind bestemming de kurkeiken Dehesa van Extremadura te vliegen. Mijn wens is het nog eens om daar de slaaptrek van de kraanvogels bij een mooie zonsondergang en tussen de bergen te fotograferen. Kraanvogels maken gebruik van traditionele overwinteringsplaatsen en vaste pleisterplaatsen.In Nederland kunnen ze dus tijdens de trek vooral in het zuidoosten van het land worden waargenomen.

Ook bij dit terugkerend herfstfenomeen wil ik, jaarlijks even bij zijn. Ik plan dan een weekend of dagje Diepholz (dit jaar in het weekend van 15 oktober) omdat daar een zogenaamde pleisterplaats is en de kraanvogeltrek fantastisch te observeren is. Het Rehdener Geestmoor is een beschermd hoogveengebied, waar de kraanvogels de mogelijkheid hebben om “met natte voeten” gezamenlijk te slapen. 2 maal daags kun je ze dan ook aan je voorbij zien trekken wanneer ze naar de foerageergebieden gaan tussen de dorpen Wagensveld, Rehden en Vechta, en of terugkeren natuurlijk. Het hele jaar door maar vooral in het broedgebied, voeren kraanvogels sierlijke dansen uit waarbij ze met gespreide vleugels en opgezette staart in de lucht springen, onderwijl luid trompetterend. Met een beetje geluk werkt het weer mee en heb je mooie zonsondergang of opkomst zodat je, je plaatjes die je in je hoofd hebt ook daadwerkelijk kunt maken.

Mocht je ook mee willen, ik ga in het weekend van 15-16 oktober, het programma staat op de site onder reizen en workshops. Neem snel contact op, wie het eerst komt het eerst....